ARTEZYEN, toprağı burguyla delerek açılan ve suyu
pompalanmadan, doğal basınçla kendiliğinden fışkırtan kuyu, artezyen kuyusu.
Yeraltı suları kimi zaman su geçirmez iki tabaka arasındaki geçirgen bir
tabakada birikir. Tabakaların duruşları çanakımsı, hatta U biçimlidir. Sular
daha çok bu çukurlarda toplanır. Toprak, bir sondaj burgusuyla delinerek suyun
bulunduğu tabakaya inildiğinde, basınç altındaki sular kendiliğinden fışkırır.
Kuyunun alt ucu, daha yüksek düzeydeki bir kaynaktan beslenen bir derin su
birikintisine açılır. Su, açılan kuyudan bileşik kaplar yasasına uygun olarak,
kaynak düzeyine kadar fışkırır. Artezyen kuyularının beslendiği alanlarda,
yerleşim merkezleri oluşturulmamalıdır. Çünkü, yerleşim yerlerinin pis suları
ve atıklardan sızan sular artezyen kuyularından çıkan yer altı sularına
karışabilir. Artezyen adı, Orta Çağ’da bu kuyuların pek çok olduğu Fransa’nın
Artois kentinin adından türetilmiştir.