ANAZARBA, (Anavarza Kalesi diye de bilinir), Adana’ya bağlı Kozan ilçesinin Dilekkaya (Anazarba) köyünün 2 km yakınında Bizans kalesi. Kilikya bölgesinde; günümüze ulaşan en önemli Ortaçağ kalıntısıdır. Adana ovasının yukarı kesiminde, kuzey güney yönlü uzun bir adayı andıran 250 metre yükseklikte bir tepe üzerine MÖ 9. yüzyılda Asurlularca kuruldu. İlk adı Anazarbos olan kent, Roma ve Bizanslılar’dan sonra Arapların eline geçti ve Ayn-Zarba adını aldı. Hamdanî hükümdarı Seyf üd Devle zamanında gelişti. Sonraları Araplar, Haçlılar ve Bizansılar arasında el değiştirdi. MS 526’da büyük bir deprem sonucu yıkılan kent Bizans İmparatoru Justinianus’un zamanında onarıldı. 1130’da Antakya Prensi II.Bohemond’u yenen Selçuklular’ın egemenliğine girdi. Bugün bir bölümü ayakta kalan surların dört kapısı, 35 metre aralıklı 56 kulesi, tepenin güneyinde bir de iç kalesi vardır. Kentin içinde banyolar, bir zafer takı ve iki Bizans kilisesi kalıntısı; dışında yine bir kilise, tiyatro, stadyum ve amfiteatr kalıntıları vardır. Kuzeyden gelen bir su kemerinin izleri görülür. Tepenin kuzey ucunda olan ve şimdiki adı Dilekkaya olan Anavarza köyünden ötürü günümüzde buraya Anavarza da denilmektedir.