AKILCILIK, (Rasyonalizm, Usçuluk), insan aklının deneyden bağımsız olarak doğrulara ulaşabileceğine inanan öğretilerin genel adı. Akılcılık, tüm bilgilerimizi deneyden getiren, öncesel bilginin varlığını benimsemeyen deneyciliğin tam karşıtıdır ve aklın hiçbir deneysel veriye başvurmadan doğrulara ulaşabileceğini savunur. Ne var ki akılcı bakış açısı, her zaman akla mutlak bir ağırlık verme eğiliminde değildir. Çünkü mutlak akılcılık da mutlak gerçekçilik gibi özne-nesne karşıtlığını kaldırma tehlikesi yaratarak bilgiyi tehlikeye düşürür. Daha ılımlı anlamda akılcılık, bilgi edinmede deney verilerinden çok aklın ilkelerini ya da doğuştan fikirleri belirleyici sayan öğretidir. Akılcılık, öncesel bilgilerin varlığına inanır. Platon’un İdea’ları, Descartes’ın doğuştan fikirleri, Kant’ın apriori biçimleri bu öncesel bilgileri oluştururlar. Her üç filozofun öğretisinde de deney dünyası, deneyden önce gelen verilerin bilincine ulaşabilmemiz için deneyi zorunlu çıkış noktası olarak alır. Özellikle Kant’ta akıl, ancak duyumlarla sağlanan sunumların devindirdiği bir güç olur. Dinî açıdan akılcılık, dinî inancı doğrulamakta; aklın zorunlu ve yeterli olduğunu bildiren anlayıştır.