AYVALIK CEPHESİ, Kurtuluş Savaşı’nda Yunan ilerleyişine karşı Ayvalık’taki 172.Alay Komutanı Ali Bey (Çetinkaya) tarafından açılan cephe. Yunanlılar 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgal ettikten sonra, Mayıs ayı sonlarında işgal bölgelerini Manisa ve Aydın istikametinde genişletmeye başladılar. Yunanlılar, Ege kıyılarına ikinci çıkarma hareketini Ayvalık’a yapma düşüncesindeydiler. Bu sırada Ayvalık’ta bulunan 500 mevcutlu 172.Alay’ın Komutanı Yarbay Ali Bey (Çetinkaya), Yunanlıların Ayvalık’a çıkarma yapmalarından önce, halkı millî kuvvetler oluşturmaları için teşvik edip gerekli hazırlıkları yaptı. Yunanlılar 28 Mayıs 1919’da Ayvalık’a asker çıkarmaya başladılar. Yarbay Ali Bey (Çetinkaya), Ayvalık’ın iki kilometre doğusunda coğrafî yönden engebeli ve savunmaya elverişli bir bölgede, Yunanlılarla muharebeyi kabul etti. Bu tarihe kadar Yunan askerleri hiçbir yerde silâhlı bir direnişle karşılaşmamıştı. Ali Bey, düşmana silâh ve cephane kaptırmadan alayını geri çekti ve Yunan işgalini Ayvalık ile sınırlı tutmayı başardı. Ali Bey’in, Yunanlılara karşı savaşında, Edremit kaymakamlığından ayrılan Köprülülü Hamdi Bey’in komutasındaki millî kuvvetler de yer aldı. Bu olay ilk kez Ayvalık cephesinde ordu ile halkın işbirliğini oluşturdu. Ayvalık’ın işgalinden sonra bölgedeki millî kuvvetler yavaş yavaş toparlanmaya başladılar. Haziran ayı başlarında Ayazment, Murateli, Gömeç, Burhaniye, Kozak ve civar köylerden gelen gönüllülerden 150 kişilik bir kuvvet oluşturuldu. Ayvalık’ı işgal eden Yunan birlikleri komutanı, İngiliz temsilci Hadkinson aracılığıyla, Ali Bey (Çetinkaya) ile görüştü. Yunan askerinin, Paris Barış Konferansı kararına göre Ayvalık’ı işgal ettiğini, askerin şehirde kalmayacağını söyledi. Taraflar arasında yapılan sözlü anlaşmaya göre, Türk polisi ve jandarması görevini sürdürecek, şehirdeki Yunan bayrakları kaldırılacak ve Yunan askeri, Alibey adası, Ayanikola ile Sefa yörelerinde kalacaktı. Bu sırada Harbiye Nezareti de, Ayvalık’taki yetkililere çektiği bir telgrafla, mevcut durumun korunmasını, Yunanlılara saldırılmamasını istemekteydi. Türkleri oyalamak amacıyla sözlü anlaşmayı kabul eden Yunanlılar, 16 Temmuz 1919’da saldırıya geçtiler. Kuvâ-yi Milliye güçlerinin karşı taarruza geçmesiyle, Yunanlılar geri çekilmek zorunda kaldı. Yunan birliklerinin ikinci saldırısı 22 Haziran 1920’de başladı. Pelitköylü Mehmet Cavit Bey kumandasındaki Kuvâ-yi Milliye birlikleri, Yunan birliklerinin ve Çerkez çetelerinin ateşi arasında kaldılar. Askerin bir kısmı dağlara kaçarken, bir kısmı da şehit oldu. Bu olay sonucu Ayvalık cephesi dağıldı.