ALİ PAŞA, (tam adı Mehmed Emin Âli Paşa’dır), (1815 İstanbul - 1871 İstanbul), Osmanlı sadrazamı. Tanzimat’ın önde gelen uygulayıcılarındandır. Yoksul bir ailenin çocuğu olduğu için okuyamadı. Divanı Hümayun kalemine kâtip olarak girdi (1830). Kendi kendini yetiştirmeye çalıştı ve Fransızca öğrendi. Mustafa Reşid Paşa’nın yanında diplomat ve devlet adamı olarak yetişti. 1841’de Londra elçiliğine atandı. 1846’da Mustafa Reşid Paşa sadrazam olunca hariciye nazırlığına getirildi. 1852’de sadrazam oldu. Gerek sadrazamlığa, gerekse hariciye nazırlığına birkaç kez daha atandı. Kırım Savaşı’nı sona erdiren Paris Konferansı’nda Osmanlı Devleti’ni temsil etti ve Paris Antlaşması’nı imzaladı (1856). Aynı yıl, Tanzimat Fermanı’nı tamamlayıcı reformlar öngören Islahat Fermanı’nı yürürlüğe koydu. Abdülmecid’in yerine 1861’de tahta çıkan Abdülaziz dönemi’nde de devlet yönetimindeki etkisi sürdü. 1867’de basına sansür getiren Âli Kararname’yi, idarî düzenlemeler öngören Girit Nizamnamesi’ni çakırdı. Batı’nın baskısının arttığı bir dönemde Osmanlı Devleti’nin varlığını sürdürmesine yönelik bir siyaset izledi; dış politikada Fransa ve İngiltere’ye yakınlık duydu.