A. KADİR, (asıl adı Abdülkadir Meriçboyu), (1917 İstanbul - 1985 İstanbul), şair. Ortaöğrenimini Eyüp Ortaokulu (1933), Kuleli Askerî Lisesi’nde tamamladı (1936). Kara Harp Okulu son sınıf öğrencisiyken Nâzım Hikmet’in de karıştırıldığı gizli örgüt kurma suçlamasıyla tutuklandı. Nâzım Hikmet’le birlikte yargılandı; on aya mahkûm edilerek okuldan çıkarıldı. Bu olayı, 1938 Harb Okulu Olayı ve Nâzım Hikmet (1966) adlı kitabında anlattı. Askerlik görevini tamamladıktan sonra İstanbul Hukuk Fakültesi’ne girdi (1941). Tebliğ (1943) adlı şiir kitabının toplatılması üzerine İstanbul dışına sürgün edildi. Muğla, Balıkesir, Konya, Kırşehir, Adana’da beş yıl kadar bir sürgün yaşamı geçirdi. Ankara Cezaevi’nde Nâzı m Hikmet’le birlikte kaldığı dönemde büyük ölçüde Nâzım’ın etkisinde kaldı. Şiirlerinde savaşın acıları, toplumsal gerçekler, yoksul kişiler, yaşama sevgisi, özgürlük gibi konuları işledi. Mevlânâ, Ömer Hayyam ve Tevfik Fikret’ten günümüz Türkçesine yaptığı aktarmalarla tanındı. İlk üç kitabına 45 şiir ekleyerek bütün şiirlerini Mutlu Olmak Varken (1968) kitabında topladı. A. Kadir, batı şairlerinden yaptığı çeşitli çevirilerden başka Azra Erhat’la birlikte Homeros’tan İliada (1967) ve Odysseia’nın (1970) eksiksiz çevirisine de katıldı. Ses, Yeni Edebiyat, Gün, Pınar, Yığın, Yürüyüş (1940-1946), Yeryüzü, Beraber, Yağmur ve Toprak, Yeditepe, Şairler Yaprağı, Dönem, Gelecek, Militan, Sanat Emeği dergilerinde yazan A. Kadir toplumcu gerçekçi şiir akımının öncü adlarından biri oldu. Başlıca Eserleri: Tebliğ (1943), Hoş Geldin Halil İbrahim (1959), Dört Pencere (1962), Mutlu Olmak Varken (bütün şiirleri, 1968). Çevirileri: Bugünün Diliyle Mevlânâ (1955), İlyada (A. Erhat ile 1958, Habip Edip Törehan Bilim 1959, Türk Dil Kurumu Çeviri ödülleri kazandı, 1961), Asıl Adalet (1960), Bugünün Diliyle Hayyam (1964), Eski Çağlar Tarihi (1965), Bugünün Diliyle Tevfik Fikret (1967), Odysseia (A. Erhat ile, 1970). Öteki yapıtları: Sovyet Rusya’da Onbeş Gün (1978), 1938 Harb Okulu Olayı ve Nâzım Hikmet (1966). Asım Bezirci, Afşar Timuçin, Eray Canberk ile birlikte ünlü Batılı şairlerden Türkçe’ye çevirdiği şiirleri değişik kitaplarda topladı. Çeviri edebiyatımıza katkılarından dolayı (1980) ve Yazko Çeviri ödüllerini kazandı.