ADA, her yanı suyla çevrili kara parçası. Okyanus ve denizlerle çevrili kara parçaları eğer deniz iklimi altında olamayacak kadar büyükse kıta adını alır. Etrafı okyanus ve denizlerle çevrili olanları bulunduğu gibi, göl ve akarsu tarafından çevrelenmiş adalar da vardır. Adalar çok farklı boyutlardadır. Avustralya veya Grönland gibi bazı adalar, büyüklük bakımından, bir kıtanın yüzölçümüne erişebilir. Adalar, tek olarak (İzlanda, Korsika, Madagaskar) veya takımadalar hâlinde gruplanmış olarak bulunur (Asor Adaları, Shetland, Japon takımadaları). Oluşumları da çok farklıdır. Bazı adalar, tümüyle kıtasal bir kökene sahiptir; alçalma, çökme veya buzullaşma sonrası ilerleme olaylarının sonucudur (Long İsland). Bazıları ise, batmış kum setlerini etkileyen östatik hareketlerin bir sonucudur (Frisonne Adaları). Öte yandan yanardağ olayları da, genellikle bir sıradağ sırtının üzerinde yer alan birçok adanın (İzlanda, Asor, Tristan da Cunha adaları) oluşum sebebidir. Ada taçları, yani çember yayı biçiminde sıralanan adalar (Antiller, Sunda adaları), yarı yarıya batmış dağ sıralarının doruklarıdır. Son olarak, bazı adalar, yanardağ etkinliğinin ve mercan kayalığı oluşumlarının bir arada gerçekleşmesiyle meydana gelmiştir.

DÜNYANIN BAŞLICA ADALARI

 

ADI                     YÜZÖLÇÜMÜ (km2)      BULUNDUĞU YER

 Grönland                                2.175.600      Kuzey Buz Denizi

 Yeni Gine                                  785.000      Büyük Okyanus

 Borneo                                      750.754      Büyük Okyanus

 Madagaskar                               587.041      Hint Okyanusu

 Baffin                                       476.067      Kuzey Buz Denizi

 Sumatra                                    471.000      Büyük Okyanus

 Filipinler                                    300.000      Büyük Okyanus

 Yeni Zelanda                              269.000      Büyük Okyanus

 Honşu                                       230.000      Büyük Okyanus

 Büyük Britanya                          229.720      Atlas Okyanusu

 Ellesmere                                  212.688      Kuzey Buz Denizi

 Victoria                                     212.198      Kuzey Buz Denizi

 Sulavesi                                    189.033      Büyük Okyanus

 Cava                                         126.400      Büyük Okyanus

 Küba                                        114.524      Atlas Okyanusu

 Newfoundland                           110.681      Atlas Okyanusu

 Luzon                                       104.687      Büyük Okyanus

 İzlanda                                      102.829      Atlas Okyanusu

 Mindanao                                    98.681      Büyük Okyanus

 Moluk Adaları                              86.285      Büyük Okyanus

 İrlanda                                        84.000      Atlas Okyanusu